آرايه هاي ادبي
آرايه هاي ادبي براي اينكه سخن زيباوآراسته باشد به كار مي رود.آرايه ها در نظم
ونثر به كار مي رود .وآنها را از سادگي بيرون مي آورد.اين آرايه ها عبارتنداز :
1-تضاد 2-تشبيه 3-مراعات نظير 4-سجع 5-ضرب المثل 6-كنايه 7-مبالغه 8-جناس
9-جان بخشيدن به اشيا(انسان نمايي) يا تشخيص 0شخصيت بخشيدن)
1- تضاد:آوردن كلمات مخا لف هم در نظم وهم درنثر فارسي وعلامت تضاد در فا رسي
( # )است. مثال:دانا#نادان باادب#بي ادب
2-تشبيه:شبيه كردن كسي به كسي يا كسي به چيزي مثال:مادر مانند فرشته مهربان است.
نكته:هر تشبيه داراي چهار ركن است.1-مشبه:كسي كه آن را به چيزي شبا هت مي دهيم.
2-مشبه به:چيزي كه مشبه را به آن شباهت مي دهيم.3-وجه شبه :به چيزي كه بين مشبه
ومشبه به مشترك است.4-ادات تشبيه:به كلمه هاي(مثل .مانند. همانندو .....) مي گويند.
در مثال بالا مادر مشبه فرشته مشبه به مهربان وجه شبه مانند ادات تشبيه است.
3- مراعات نظير:آوردن كلماتي كه از لحاظ معني به هم نزديك باشند.مانند:گل- سبزه-چمن
4-سجع:وقتي در نثري از كلمه هاي آهنگ دار وهما هنگ استفاده شود به آن كلمه ها سجع مي گو يند.مثال:الهي يكتاي بي همتايي بر همه چيز بينايي و ودر همه حال دانايي.
5-ضرب المثل:سخني كو تاه و شيرين است كه داراي معني گسترده و زياد است.
مثال:جوينده يابنده است.
6-كنايه:جمله يي است كه داراي دو معني است يكي ظاهري و ديگري باطني كه هدف ما معني
باطني آن است. مثال:پنبه را از گوشت بيرو ن بياور. كنايه از خوب گوش دادن است.
7-مبالغه:كلامي كه دور از واقعيت است ودر عالم هرگز اتفاق نمي افتد.
مثال:آن قدر ايستادم كه زير پام علف سبز شد. از تعجب شاخ در آوردم.در شاهنامه فردوسي زياد بكار رفته .شود كوه آهن چه درياي اب .اگر بشنود نام افراسياب
8-جناس: آوردن كلماتي كه داراي يك جنس هستند ولي داراي معني متفاوت است.وشنونده بايد كمي
فكر كند تا معني آن را بفهمد. گور اولي:گوره خر گور دومي:قبر
مثال:بهرام كه گور مي گرفتي همه عمر ديدي كه چگونه گور بهرام گرفت
9-تشخيص يا جان بخشيدن به اشيا كه نويسنده به موجو دات بي جان جان مي بخشد يا از زبان جانداران بي زبان( گياهان.حيوانات ) سخن مي گويد.
مثال:نشد چشمه از پاسخ سنگ سرد به كندن در استاد ابرام كرد
همان گونه كه مي بينيد در بيت بالا به چشمه و سنگ جان و شخصيّت داده است.
- ۱۳ بازديد
- ۰ نظر